سید مهدی شجاعی:

دشمن را در میان خودمان جست‌و‌جو کنیم

به سادگی دروغ می‌گوییم و تهمت می‌زنیم

سید مهدی شجاعی نویسنده ای که این روزها به خاطر بیان برخی نظرات خاص در حوزه فرهنگ بیش از پیش خبرساز شده است دیشب با حضور در برنامه پارک ملت شبکه یک سیما به نوعی بر مواضع پیشین خود تاکید کرد و در باب آنها به تفصیل سخن گفت.

او چندی پیش در نشستی که در شهر کتاب برگزار شد و اختصاص به بررسی کارنامه ادبی او داشت، انتقادات شدیدی را نسبت به وضعیت فرهنگی کشور، ممیزی کتاب، ارشاد و… مطرح کرده بود.

به گزارش فردا، وی با بیان اینکه راه برون رفت از وضعیت فعلی تمسک به اخلاق و مبانی دینی است، گفت:« اگر از بی‌اخلاقی‌ها دچار آسیب شده‌ایم، باید به اخلاق بازگردیم، دنبال حضور میلیونی نباشیم، ابتدا روی خودمان کار کنیم.چرا که تحول عمومی آغاز نمی‌شود مگر از تک تک ما.»

سید مهدی شجاعی با تاکید بر وجه عاطفی و محبتی دین اظهار داشت: «در تمام این سال‌ها، حلقه مفقوده معرفی دین، معرفی وجه عاطفی و محبتی دین بوده است، دریافت نکردن روحیه عاطفی دین، عمده‌ترین نقطه ضعف در امر تبلیغ دین بوده است.»

وی با اشاره به روایتی از امام صادق افزود: «بر اساس فرموده امام صادق (ع) دین چیزی غیر از محبت نیست. عمده‌ترین رفتارهای پیامبر اسلام در قالب رفتار عاطفی بوده است، پیامبران دیگر در جریان تبلیغی خود، کم می‌آوردند و کار به نفرین کردن می‌کشید، حال آنکه حضرت رسول بیش از همه غصه امت خود را می‌خوردند، تا جایی که خداوند به ایشان فرمود: «اگر به این سخن ایمان نیاورند، تو جان خود را از اندوه، در پیگیرىِ [کار]شان تباه کنى»، این رفتار را در سیره ائمه هم می‌توانیم ببینیم.»

شجاعی تصریح کرد: «عشق در دوران جاهلیت جرم بود، یعنی اگر مجنون بدون آنکه به عاشق لیلی بودن شهره می‌شد به خواستگاری او می‌رفت می‌توانست با او ازدواج کند، اما همین که آن‌ها عاشق هم شدند، بر اساس رسوم و عرف آن زمان، به یکدیگر حرام شدند، اساسا نفس عشق در دوران جاهلیت اشکال داشت. اسلام در چنین دورانی ظهور می‌کند.»

این نویسنده متعهد با اشاره به توجه اهل بیت به مفهوم محبت خاطر نشان کرد: «در زمان امام حسین کسی وجود داشت به نام «قیس لبنا» که عاشق دختری شده بود و پدر دختر اجازه ازدواج به آن‌ها نمی‌داد، قیس دست به دامن امام حسین شد و ایشان، به احترام عشق این جوان کفش‌هایشان را درآوردند و از گردنشان آویزان کردند و به حالت استغاثه و تمنا به سمت خیمه آن دختر رفتند و پدر دختر وقتی وضعیت را اینگونه دید به احترام امام حسین با ازدواج فرزندش با قیس موافقت کرد، ما در سیره اهل بیت، جلوه‌های زیادی از این دست داریم که با محبت افراد را جذب می‌کرده‌اند.»

نویسنده کتاب پرفروش «کشتی پهلو گرفته» در ادامه گفتگو با شهیدی فر مجری برنامه پارک ملت اظهار داشت: «اهل بیت حتی با دشمنانشان هم دشمنی نداشته‌اند، چنان که امام حسین در لحظات آخر حیات وقتی شمر قصد بریدن سر ایشان را داشت به او فرمود که مرا بکشی یا نکشی، من کشته خواهم شد، اما تو مرا نکش که خون من به گردن تو نیافتد، من قول می‌دهم در قیامت تو را شفاعت کنم و گناهان تو بخشیده شود، این یعنی امام حسین حتی در آن شرایط هم دنبال دست گیری از شمر است، این نگاه، نگاه دین است، مردم دل در گرو محبت ائمه می‌دادند و به واسطه آن‌ها به دین روی می‌آورند.»

مسئله شناخت دشمن

سید مهدی شجاعی در بخش دیگری از پارک ملت با تاکید بر مسئله شناخت دشمن گفت: «در وجود دشمن شکی نیست، بحث اصلی، بحث فرهنگی دشمن است، دو سال از جنگ تحمیلی گذشته بود که تیمی از سنای آمریکا گفت: با این ملت [ایرانی‌ها] نمی‌توان از روبرو مبارزه کرد و ملت ایران، در زمان مبارزه با دشمن بیرونی، در کنار یکدیگر و متحد مبارزه می‌کنند، باید کاری کنیم که در این فرهنگ توسط خود ملت ایران، از درون استحاله پیدا کند.»

وی بیان نواقص را در حوزه فرهنگ ضروری دانست و افزود: «با اتکا به اینکه دشمن به خلاء‌های ما پی نبرد، نباید به نواقصمان رسیدگی کنیم؟ خواستگاه بیان درد مهم است، رسالت پزشکی که دنبال معایب جسمی انسان است، این است که درد‌ها را نشان بدهد، نباید پزشکی که معایب انسان را نشان می‌دهد تنبیه کنیم، اینکه بخاطر مصلحت بخواهیم واقعیت‌ها را نادیده بگیریم اشتباه است.»

این نویسنده و روزنامه نگار با تاکید بر شناخت شیوه‌های فعالیت دشمن ادامه داد: «باید بدانیم دشمن از چه راه‌هایی می‌خواهد ما را مورد هجمه قرار دهد، ما معمولا دشمن را آن جهت بررسی می‌کنیم که به به سمت ما تیری نیاندازد و خطری را متوجه ما نکند، اما ممکن است دشمن کسی را در طرف ما بگذارد و از طرف ما جنگ را آغاز کند، شناخت روش‌های دشمن برای هجوم مهم است.»

شجاعی در پارک ملت با یادی از امام موسی صدر تصریح کرد: «زمانی که در لبنان بودم خانمی که از خانواده‌ای غیر مذهبی بود خاطره‌ای از امام موسی صدر برای من تعریف می‌کرد، او می‌گفت در جوانی قطعاتی ادبی و موزون برای «مقاومت» می‌نوشتم، روزی به من زنگ زدند و گفتند امام موسی صدر می‌خواهد تو را ببیند، من با‌‌ همان ظاهر غیراسلامی و لباس نامناسب خدمت ایشان رفتم، ایشان بدون اینکه اعتراضی به طرز لباس پوشیدن من کنند، نوع نگاه و طرز برخوردشان به نحوی بود که در دیگر آن گونه لباس نپوشیدم.»

بی اخلاقی های امروز

این نویسنده با انتقاد از بی‌اخلاقی‌های موجود در جامعه گفت: «پیشینه فرهنگی ما در هیچ فرهنگ و جغرافیایی یافت نمی‌شود، ما برای همه چیز آداب داشته‌ایم، اما امروز همه آن‌ها مغفول مانده است، اخلاق و عناصر اصلی‌اش مورد غفلت واقع شده است، ما در وزن ارزش‌ها و غیر ارزش‌ها تحریف و تغییر ایجاد کرده‌ایم.»

نویسنده «آفتاب در حجاب» با اشاره به تاثیرات اجتماعی گناهانی مانند غیبت و دروغ بر مردم خاطرنشان کرد: «بر اساس روایت، تمامی گناهان در اطاقی است و کلید آن، دروغ است، ما چقدر ساده دروغ می‌گوئیم، چقدر ساده تهمت می‌زنیم، چقدر ساده آبروی افراد را می‌بریم، چقدر ساده وفای به عهد را فراموش می‌کنیم، این مسائل مورد غفلت قرار گرفته است، در عین حال که غیبت و مضرات آن را فراموش کرده‌ایم، در رعایت برخی از مفاهیم مانند حجاب نیز شدت عمل به خرج می‌دهیم.»

شجاعی ادامه داد: «در خصوص گناهانی مانند دروغ، تهمت، غیبت و…، به عقوبت اخروی آن توجه می‌کنیم اما از تاثیر اجتماعی آن غافلیم، از تبعاتی که رواج دروغگویی در جامعه می‌تواند داشته باشد غفلت کرده‌ایم، عامل به عمل نیستیم، اما مدام تبلیغ می‌کنیم، اگر من به کاری که خودم می‌گویم عمل نکنم، آن عمل اتفاق نمی‌افتد، ساختار جهان به این سمت حرکت می‌کند.»

اضمحلال فرهنگی

وی در پاسخ به سوال شهیدی فر در خصوص اضمحلال فرهنگی تصریح کرد: «اضمحلال فرهنگی را با چه معیاری می‌سنجند؟ ما گنجینه‌ای داریم که وقتی خودمان را با آن قیاس می‌کنیم متوجه می‌شویم خیلی دور افتاده‌ایم، امام صادق روایتی دارند که می‌فرمایند وای بر کسی که دو روزش یکی باشد، جای تاسف دارد که این فاصله بین ما و گنجینه عظیم مان به وجود آمده است. این مسئله به آن دلیل است که از آرمان‌ها به دور افتاده‌ایم، آرمان‌های ما بزرگ بود، به حدی که برای تحقق آن‌ها انقلاب کردیم، ما با گنجینه بزرگی از اندیشه‌ها به افق بلندی چشم دوخته بودیم.»

این نویسنده و روزنامه نگار مشکل امروز جامعه را سیاست زدگی دانست و تاکید کرد: «مساله این است که همه چیز از دریچه سیاست دیده می‌شود، دارند جامعه را به این سمت سوق می‌دهند، شما فرهنگی‌ترین حرف‌ها را هم که بزنید، باز به شما برچسب سیاسی می‌زنند، برای همین اصلا کسی حرف نمی‌زند، می‌خواهند نگاه فرهنگی دیده نشود و بیافتد میان چالش‌های سیاسی، برای همین است که می‌گویم دشمن را باید در میان خودمان جستجو کرد.»

وی راه برون رفت از وضعیت فعلی را تمسک به اخلاق و مبانی دینی دانست و ادامه داد: «اگر از بی‌اخلاقی‌ها دچار آسیب شده‌ایم، باید به اخلاق بازگردیم، دنبال حضور میلیونی نباشیم، ابتدا روی خودمان کار کنیم. تحول عمومی آغاز نمی‌شود مگر از تک تک ما

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا